CHP Genel Lider Yardımcısı Veli Ağbaba, “İşçiler 2022 yılında aç kaldılar, işten atıldılar, örgütlenme hakkından yoksun bırakıldılar ve iş cinayetlerinde katledildiler’’ dedi.
CHP Genel Lider Yardımcısı Veli Ağbaba, 2022 yılının emek ve çalışma hayatını altı başlıkta kıymetlendirdi. Ağbaba’nın açıklaması şöyle:
“Bu yılın birinci 11 ayında çalışırken işten atılan ve işsizlik ödeneğine başvuran kişi 1 milyon 538 bin 646 kişi oldu. Erdoğan ve saray sözcüleri her ne kadar, ‘işsizlere iş var iş beğenmiyorlar’ dese de bu yılın 11 ayında ortalama her ay 139 bin 876 her gün ise 4 bin 662 kişi işten atıldı. İşten atılmaların en çok yaşandığı vilayet ise 338 bin 845 kişi ile İstanbul olurken, Ankara’da ise işten atılanların sayısı bu yıl bitmeden 103 bin 60 kişi oldu.
“İşsizlere verilen fondan patronlar daha fazla dayanak aldı”
2022 yılının son ayıdan açıklanan kasım ayı işsizlik sigortası bilgilerine nazaran fondan aslan hissesini tekrar patronlar almaya devam etti. Bu yıl fondan işsizlik ödeneği alan işsiz sayısı Ocak ayında 482 bin kişi iken Kasım ayı itibariyle bu sayı 408 bine düştü. Ayrıyeten; bu yıl Ocak-Kasım ayları ortasında işsizlere fondan verilen ödenek ölçüsü toplamda 11,2 milyar TL iken, Bu aylar ortasında patronlara verilen takviye toplamı tamı tamına 25 milyar 52 milyon TL’ye yükseldi. Yani patronlar işsizlerden fondan tam iki kat daha fazla para kullanmış oldu. Resmi bilgilerde dahi 3 milyon 5 yüz bin işsizin olduğu ülkede kasım ayı itibariyle işsizlik ödeneği alan işsiz sayısı resmi bilgilere nazaran 408 bin kişi ile hudutlu kaldı.
Yılın birinci 6 ayında yüzde 29,32 ile ikinci sefer artırım yapılarak 5500 TL’ye çıkartılan taban fiyat, 2023 yılı için belirlenen 8500 TL minimum fiyatın alım gücü olarak kat be kat üstünde yer aldı. Daha cebe girmeyen 8500 TL minimum fiyat; bulgurda, pirinçte, tavuk etinden, sebzede aralık ayında alım gücü olarak daha şimdiden 5500 TL’nin altında kaldı.
“Emeğin ulusal gelirden hissesi azaldı”
2022 yılında fiyatlar yüksek enflasyon karşısında erirken, işçilerin ulusal gelirden aldığı hissede bir yılda 3,2 puan azaldı. 2021 3. çeyrekte yüzde 29,5 olan işgücü ödemelerinin yurt içi hâsıla içindeki hissesi 2022 3. çeyrekte yüzde 26,3’e geriledi. Emeğin ulusal gelirden aldığı hisse bir yılda 3,2 puan azaldı. Ortalama açlık hududunun 8 bin TL’yi yoksulluk hududunun ise 25 bin TL’yi aştığı 2022 yılında; tüm fiyatlar açlık ve yoksulluk sonu altında kaldı.
“Yüzde 14,26’sı sendikalı”
Çalışan personel sayısındaki artış ile sendika üyesi olan personel sayısındaki artış ortasındaki fark dikkat alımlı boyutlara ulaştı. Çalışma Bakanlığı verilerine göre Ocak 2022’den Temmuz 2022’ye kadar çalışan emekçi sayısındaki artış 693 bin kişi iken sendika üyeliğindeki 6 aylık artış ise yalnızca 91 bin kişi ile hudutlu kaldı. 2022 yılında Türkiye’de 15,9 milyon çalışanın yalnızca yüzde 14,26’sı sendika üyesi olarak kayıtlara geçti. Çalışanların 13,7 milyonu sendika hakkından yoksun kalırken, 2022 yılında yasaklanan iki grev ile AKP iktidarında erteleme ismi atında yasaklanan grevlerin sayısı 19’a çıktı.
Denetimsizlik ve ihmal sonucunda, AKP’nin kelamda mukadderat dediği tertipte personeller 2022 yılında da iş cinayetlerinde ömrünü yitirmeye devam etti. 2022 yılı şimdi bitmeden iş yerlerinde en az 1679 personel iş cinayetlerinde ömrünü kaybetti. Yaşların 14 ile 17 ortasında değişen 51 çocuk işçi de ömrünü yitirdi.”